Voorsprong tegenstemmers stabiel

‘Strategische opkomst’ kan voorstem nog duwtje geven

OEKRAÏNE-REFERENDUM 6 APRIL

‘Strategische opkomst’ kan voorstem nog duwtje geven

Helft Nederlanders denkt dat regering winst tegenstem zal negeren

Tegenstem eind maart op 57 procent

Op dit moment (eind maart) heeft het tegenkamp een duidelijke voorsprong: 57 procent van degenen die gaan stemmen en een keuze hebben gemaakt, zegt tegen te gaan stemmen, 43 procent stemt voor. Rekening houdend met statistische onnauwkeurigheidsmarges zou op dit moment tussen 54 en 60 procent tegen stemmen. De achterstand die het voorkamp op het tegenkamp heeft, is de afgelopen drie maanden niet kleiner geworden. Hoewel deze slotpeiling geen voorspelling is van de uitslag op 6 april (dit onderzoek werd anderhalve week voor het referendum uitgevoerd), zegt I&O Research-onderzoeker Peter Kanne in de Volkskrant: ‘Het wordt heel moeilijk om die achterstand nog goed te maken’.

Stel dat u vandaag zou moeten stemmen in het referendum, zou u dan voor of tegen de wet tot goedkeuring van de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne stemmen?

‘Strategisch opkomstgedrag’ speelt bij klein deel voorstanders een rol

Van alle kiezers zegt 5 procent de opkomst op verkiezingsdag in de gaten te houden en het daarvan af te laten hangen of zij alsnog gaan stemmen. Als de drempel lijkt te worden gehaald, gaan ze hun stem uitbrengen, anders niet. Het zijn vooral de voorstanders die twijfelen of ze gaan stemmen, die hun stem laten afhangen van de opkomst. Van degenen die waarschijnlijk wel zeggen te gaan stemmen en voor zouden stemmen, zegt 17 procent deze tactiek toe te gaan passen. Onder degenen die nu zeggen waarschijnlijk niet te gaan stemmen – maar als ze naar de stembus zouden gaan voor zouden stemmen – is dat maar liefst 29 procent.

Lager en middelbaar opgeleiden, PVV- en SP-kiezers stemmen tegen

Van de hoger opgeleiden is bijna tweederde van plan voor te stemmen, onder middelbaar en lager opgeleiden is dat omgekeerd: bijna tweederde stemt tegen. PVV- en SP-stemmers zijn in ruime meerderheid tegen de Associatieovereenkomst. Kiezers van PvdA, GroenLinks en D66 zijn in ruime meerderheid voor. Bij de ChristenUnie en de VVD is het verschil tussen het voor- en tegenkamp erg klein. Twijfelaars bevinden zich met name onder de aanhangers van CDA en VVD.

Tegenstanders: angst voor corruptie; voorstanders: versterking economie en democratie

Degenen die van plan zijn tegen te gaan stemmen op 6 april doen dat, omdat ze Oekraïne zien als een corrupt land, waarmee beter niet samengewerkt kan worden. Een tweede reden is dat tegenstanders ‘helemaal geen voordelen van de overeenkomst’ zien. Verder denken tegenstemmers dat door het Associatieverdrag een Oekraïens lidmaatschap van de EU dichterbij zou komen.

‘Economische voordelen voor Oekraïne’ en ‘versterking van de democratie in Oekraïne’ zijn de twee meest genoemde redenen om voor te stemmen.

Opvallend is hoezeer voor- en tegenstanders van mening verschillen over de welvaartseffecten voor gewone en rijke Oekraïners. Van de voorstanders denkt 62 procent dat de welvaart van gewone Oekraïners zal toenemen als gevolg van de Associatieovereenkomst, onder tegenstanders is dat slechts 15 procent. Omgekeerd denkt 75 procent van de tegenstanders dat door het Associatieverdrag ‘de welvaart van de rijkste Oekraïners zal toenemen’. Dit geldt voor 39 procent van de voorstanders.

Helft Nederlanders denkt dat regering Associatieverdrag toch zal ratificeren bij tegenstem

Bijna de helft (46 procent) van de Nederlanders denkt dat het ‘tegen’-kamp gaat winnen, 17 procent denkt dat het ‘voor’ gaat winnen.
Zes op de tien kiezers (59 procent) vinden dat ‘de regering de uitslag moet volgen’ als de opkomstdrempel van 30 procent gehaald wordt.
Echter, slechts een klein deel (6 procent) verwacht dat de Nederlandse regering de uitslag zal respecteren en het verdrag niet zal ratificeren bij een overwinning van het tegenkamp (bij minstens 30 procent opkomst). De helft van alle kiezers (49 procent) denkt dat de regering toch zal instemmen met het Associatieverdrag, ook als het tegenkamp wint. Deze verwachting leeft het meest onder de tegenstanders (van hen denkt 66 procent dat de regering het Associatieverdrag hoe dan ook zal ondertekenen).

Dit blijkt uit landelijk representatief onderzoek van I&O Research onder 2.382 Nederlanders van 18 jaar en ouder.

Bij overnemen van deze resultaten altijd de bron I&O Research vermelden.

Klik hier  voor het artikel plus graphics in de Volkskrant.

Onderzoeksverantwoording

Vijfde peiling eind maart

I&O Research voerde van vrijdag 25 maart tot en met maandag 28 maart 2016 een vijfde meting uit naar de kennis, standpunten en voorgenomen stemgedrag van kiesgerechtigde Nederlanders met betrekking tot het referendum over de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne. Dit onderzoek is online uitgevoerd. Aan deze meting namen 2.382 kiesgerechtigde Nederlanders (18+) uit het I&O Research Panel deel.

Vierde meting begin maart

De vierde meting voerden we uit van vrijdag 4 tot maandag 7 maart 2016. Dit onderzoek is online uitgevoerd. Aan deze meting namen 2.510 Nederlanders (18+) uit het I&O Research Panel deel.

Derde meting in februari

De derde meting (n=2.388) is uitgevoerd tussen vrijdag 29 januari en maandag 8 februari 2016.

Tweede meting in januari

De tweede meting (n=2.550) vond plaats van dinsdag 12 tot donderdag 21 januari 2016.

Eerste meting in december 2015

I&O Research voerde, in samenwerking met de Universiteit Twente, van donderdag 3 december tot en met zondag 20 december 2015 een eerste meting. In totaal hebben in deze periode 3.490 Nederlanders aan het onderzoek deelgenomen.

king met de Universiteit Twente, van donderdag 3 december tot en met zondag 20 december 2015 een eerste meting. In totaal hebben in deze periode 3.490 Nederlanders aan het onderzoek deelgenomen.

Betrouwbaarheid

Bij de schatting van percentages voor de totale Nederlandse bevolking op basis van steekproefonderzoek is sprake van een foutmarge. Bij een betrouwbaarheid van 95 procent en een netto n van 1344 (alleen voor- en tegenstemmers) bedraagt de foutmarge voor de verhouding voor- en tegenstemmers 2,6 procent. De foutmarge is een zuiver statistische onnauwkeurigheidsmarge. Vanzelfsprekend zijn ‘events’ in de periode nadat dit onderzoek is uitgevoerd (debatten, gebeurtenissen tijdens de campagne, mediaberichtgeving, berichten over peilingen) hierin niet meegenomen.

I&O Research Panel

Het I&O Research Panel is geworven op basis van aselecte personen- en huishoudensteekproeven op traditionele manier (geen zelfaanmelding). De respondenten hebben geen financiële vergoeding gehad voor hun aanmelding voor het panel. Ook voor deelname aan dit onderzoek kregen respondenten geen vergoeding. De onderzoeksresultaten van burgers zijn na herweging op geslacht, leeftijd, provincie en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 representatief voor Nederlanders van 18 jaar en ouder, voor wat betreft deze achtergrondkenmerken. Dit is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard.

I&O Research

I&O Research is een maatschappelijk betrokken bureau voor beleids- en marktonderzoek. Het is onze missie bij te dragen aan beter onderbouwde keuzes van onze klanten, op basis van onderzoek en advies. Wij werken voor overheids- en non-profitorganisaties. I&O Research is de laatste jaren gegroeid tot het achtste marktonderzoekbureau van Nederland. In de sector ‘overheid & onderwijs’ is I&O Research de nummer 1 (volgens de MarktOnderzoeksAssociatie, MOA 2015). I&O Research heeft vestigingen in Amsterdam en Enschede.